De NRC pakte fors uit in het hoofdredactioneel commentaar van 12 maart 2022. Het moest vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen blijkbaar nog even worden gezegd. Dat de lokale democratie “onder druk staat”. Dat het Rijk gemeenten blijkbaar ziet als “veredelde uitvoeringsorganisaties”. Het hoogtepunt vormde de zinsnede: “De vrijheid van een gemeentebestuur, van zelf gekozen volksvertegenwoordigers

De Raad voor het openbaar bestuur verdient lof. De Raad waagde zich aan een rapport over de regionale samenwerking van gemeenten (Droomland of niemandsland; uitgangspunten voor het besturen van regio’s). Wat is er aan de hand? Steeds vaker werken gemeenten samen om maatschappelijke problemen aan te pakken. Of simpel om rijkswetten uit te voeren. Hoe kleiner de gemeente hoe afhankelijker van de

Er is een mooi boek over hem verschenen. Over de man die het aangezicht van Den Haag definitief heeft veranderd. Elke keer als ik in het stadhuis van Den Haag ben, denk ik even aan hem. Eerlijk is eerlijk, zonder Adri Duivesteijn had dat prachtige gebouw van Richard Meier daar niet gestaan. Wilfred en Annelies Haase schreven die dikke biografie over Adri. Ze hebben

De gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar zijn geanalyseerd. In een mooi rapport, onder de titel Democratie dichterbij. Een keur aan goede onderzoekers hebben eraan bijgedragen. De uitkomsten zijn verrassend voor degenen die in de lokale democratie nog altijd de ware democratie willen zien. De algemene indruk laat zich namelijk simpel samenvatten

In de wereld van het binnenlands bestuur wordt wel eens gesproken over ‘het huis van Thorbecke’. Daarmee doelt men dan op de de uniforme indeling van het binnenlands bestuur van Rijk, provincies en gemeenten. En altijd is er wel een slimmerik die zegt dat die driedeling al lang niet meer geldt, met al die samenwerkingsverbanden van gemeenten, met binnengemeentelijke decentralisatie en natuurlij

Wim Voermans was bijna een groot man geweest in de wereld van het lokaal bestuur. Hij kreeg als wetenschapper veel geld om onderzoek te doen naar het functioneren van de gemeenteraad. Een commissie onder leiding van toenmalig wethouder Kajsa Ollongren zou zijn onderzoek omzetten in een belangrijk advies. Het liep allemaal anders. Voermans was te positief over de gemeenteraden volgens zijn opdra

Annemarie Kok schreef een prachtig stuk in S&D. Ze stelde de terechte vraag waarom zoveel vooraanstaande PvdA-ers (Wallage en Plasterk) zijn gaan geloven in ‘burgerkracht’ en ‘doe-democratie’. We zouden de burgers veel vaker zelf moeten laten beslissen. Ook wel: meer democratie en minder politiek. En het is opvallend dat je dit geluid vooral van politici hoort. Kok vraagt zich

Verrukkelijk artikel van Annemarie Kok in Socialisme & Democratie, het wetenschappelijk periodiek van de PvdA. Ze stelt de terechte vraag waarom zoveel vooraanstaande PvdA-ers (als Wallage en Plasterk) zijn gaan geloven in ‘burgerkracht’. We zouden de burgers zelf moeten laten beslissen over hun leefomgeving. Negatief gezegd: waarom zijn ze ‘klaar’ met de politiek. ‘Hoe zijn we

Dames en heren, We praten vandaag over samenwerking van gemeenten en over de herindeling van gemeenten. En we plaatsen ons daarmee in een hele lange traditie. Want Nederland praat al heel lang over deze onderwerpen.Ik voldoe graag aan het verzoek om het debat van vandaag in te leiden. Ook omdat ik zelf een lange historie heb in deze discussie over het binnenlands bestuur. Tegelijk

Dames en heren, Laat ik beginnen met te vertellen waarom ik hier voor u sta, op dit afscheid van Roland van Schelven als burgemeester van Culemborg. Het was in Gouda. Een jaar of zeventien geleden. Er waren vaak problemen met allochtone jongeren. Vooral in het weekend. Er was een duidelijke aanleiding. De allochtone jongeren waren niet welkom in de plaatselijke disco’s. Het was duidelij

Het lokale belastinggebied moet groter. Iedereen zegt het. En toch begrijp ik het niet. Ik heb er al vaker over geschreven op mijn site. Het gevolg is dat je als coreferent wordt gevraagd bij iemand die pleit voor een vergroting van het lokale belastinggebied. En daardoor ga je je nog meer afvragen waarom dat goed zou zijn. Laat duidelijk zijn: ik ben niet tegen een kleine vergroting van het lo

De overheid is bezig met een nieuwe Omgevingswet voor onze fysieke leefomgeving. Het SCP schreef daarover een mooi essay: Niet buiten de burger rekenen. Haarfijn wordt uitgelegd hoe vaag de teksten van de nieuwe Omgevingswet over burgerparticipatie zijn en dat de echte keuzes worden omzeild. Maar ook de conclusies van het SCP blijven te vaag. Omdat de kern van het probleem word

Sinds de maatschappelijke ontwikkelingen zich niet meer houden aan gemeentegrenzen, moeten gemeenten met elkaar samenwerken. En sinds ze moeten samenwerken, praten ze over de vorm waarin dat moet. Een bestuurskundige kan zijn leven ermee vullen. Zo mocht ik afgelopen week nog weer eens meedenken met de ‘governance’ van de Metropoolregio Amsterdam. Er werd meteen bij gezegd: “Het is inderdaad ge

D66 heeft alsnog ingestemd met het Belastingplan. Op voorwaarde dat het lokale belastinggebied na 2017 wordt verruimd. Tegen dat plan lijkt weinig weerstand te bestaan. Dat laatste is verrassend. Want is dat wel zo verstandig om de gemeenten meer mogelijkheden te geven om zelf belasting te heffen? Ook als de rijksbelastingen tegelijkertijd worden verlaagd? Ik zie fundamentele bezwaren.

Dames en heren, Ik wil het graag 20 minuten met u hebben over ‘de overheid en haar burgers’. Ik weet het, het zou logischer zijn om te spreken over ’de burgers en hun overheid’. De overheid laat zich immers omschrijven als ‘de personen, de lichamen aan wie de burgers het gezag hebben toevertrouwd’. En toch kies ik bewust voor die omgekeerde titel, omdat de overheid tegenwoordig gebiolog