Prinses Laurentien, die in Den Haag nog vaak wordt aangeduid als Petra, omdat ze nu eenmaal Petra heette, voordat ze zich met de Oranjes inliet, haalt al enige jaren geregeld het nieuws door haar rol als trekker van de Stichting (Gelijk)waardig Herstel bij het oplossen van de Toeslagenaffaire. Elke keer vraag ik me af waarom Laurentien deze taak ooit heeft gekregen.
Laat eerst gezegd zijn dat ik niet twijfel aan de betrokkenheid van Laurentien bij de toeslagen-ouders. Die betrokkenheid valt zeer in haar te prijzen. Maar daarmee kunnen we niet onder tafel vegen dat Laurentien lid is van het Koningshuis, door haar huwelijk met Prins Constantijn. En voor het Koningshuis geldt de ministeriële verantwoordelijkheid. Die ministeriële verantwoordelijkheid is een pijler onder de democratische rechtsstaat. De minister heeft zich ten alle tijde te verantwoorden tegenover de Kamer als de Kamer daarom vraagt. En de Kamer is democratisch gekozen door het volk. Dat staat inderdaad nogal haaks op een monarchie op basis van erfopvolging. Die strijdigheid hebben we juridisch ondervangen door de ministers ook verantwoordelijk te maken voor het gedrag van de Koning. Hetgeen betekent dat de Koning alleen dingen mag doen en zeggen die de ministers voor hun rekening willen nemen.
Deze ministeriële verantwoordelijkheid geldt ook voor de leden van het Koningshuis, zij het in mindere mate. Voor hen geldt die verantwoordelijkheid alleen als ze bij de vervulling van het Koningschap zijn betrokken en voor hun gedragingen als het openbaar belang daardoor wordt geraakt. En Laurentien is lid van het Koningshuis. En raakt nu in alle opzichten het openbaar belang.
Het is mij dus een raadsel waarom zij ooit is gevraagd om, of haar is toegestaan om zich met de afhandeling van de dramatische Toeslagenaffaire bezig te houden. Hoe goed haar intenties ook zijn. Want hoe kan de minister verantwoordelijk zijn voor een dame die soms dwars tegen zijn beleid ingaat? Moet hij in de Kamer dan zowel zijn eigen beleid verdedigen als het beleid van de Prinses? Hoe kan de minister verantwoorden dat de Prinses een veel hogere compensatie aan toeslagenouders voor al hun ellende uitkeert, dan de minister met zichzelf en met de Kamer heeft afgesproken? Hoe kan de minister verantwoorden dat de Prinses veel meer tijd voor de afhandeling van de affaire neemt, dan de minister aan de Kamer heeft beloofd?
Natuurlijk, ook ambtenaren doen vaak niet wat de minister aan de Kamer heeft beloofd. Maar die schreeuwen dat ten eerste niet van de daken, en worden ten tweede na enig gesputter ontslagen of overgeplaatst. Het lijkt er echter op dat Laurentien nimmer kan worden ontslagen of overgeplaatst. Misschien wel omdat ze lid is van het Koningshuis. En het klopt: de koning is onschendbaar. Op voorwaarde dat het Koningshuis geen dingen gaat doen waarvoor de minister geen verantwoording wil nemen. Juist dat laatste lijkt Laurentien steeds weer te vergeten.
Omdat de stichting van Laurentien al maanden ruzie heeft met het departement van Financiën, omdat ze veel meer geld uitgeeft dat wettelijk is toegestaan, werd één dezer dagen oud-minister Winnie Sorgdrager gevraagd om te bemiddelen tussen het departement en de stichting. Wat al een gotspe is, omdat Winnie nooit wordt opgetrommeld als een ambtenaar niet doet wat de minister heeft gezegd. Maar ja, Laurentien was nu eenmaal lid van het Koningshuis en dan worden we in Den Haag altijd een beetje zenuwachtig.
Inmiddels heeft Sorgdrager zich al weer teruggetrokken, nadat de Stichting tegen haar bezwaar had gemaakt. Helaas gaat de discussie nu weer over Sorgdrager en de rol van de Raad van Staat, waarvan zij indertijd lid was, bij de Toeslagenaffaire. Terwijl het echte probleem is dat Laurentien nooit met haar stichting een rol had mogen krijgen bij de afhandeling van de Toeslagenaffaire. Om de simpele reden dat zelfs een blind paard had kunnen voorzien dat er problemen met de ministeriële verantwoordelijkheid zouden kunnen ontstaan. En nu het daadwerkelijk mis is gegaan, had Laurentien meteen moeten worden gevraagd om terug te treden.
Sneu voor Laurentien. Had ze maar gewoon Petra moeten blijven. Want het is al eeuwen geleden dat de Koning geld uitdeelde aan de armen.
[Abonneer je via de homepage op mijn blogs, als je op de hoogte wilt worden gehouden.]